რა არის ბეტელის კაკალი?
 ბეტელის კაკალი არის არეკას პალმის ნაყოფის თესლი. იგი ასევე ცნობილია როგორც არეკას კაკალი. მისი სახელწოდებები, მისგან მიღებული ნაწარმი და სპეციფიკური ინგრედიენტები განსხვავდება მისი მომხმარებელი კულტურული ჯგუფებისა და ინდივიდების მიხედვით.1
 ბეტელის კაკალი სტიმულატორია, რაც ნიშნავს, რომ ის აჩქარებს ტვინსა და სხეულს შორის შეტყობინებების/ინფორმაციის გადაცემას.&nbsp;
 როგორ გამოიყენება?&nbsp;
 თესლი ნაყოფის გარე ფენისგანაა გამოყოფილი და შეიძლება გამოყენებულ იქნას ახალ, ხმელ, მოხარშულ, გამომცხვარ, მოხალულ ან შებოლილ მდგომარეობებში.2
 სხვა სტიმულატორებია
&nbsp;
<ul>
<li>ამფეტამინები</li>
<li>კოფეინი</li>
<li>კოკაინი</li>
<li>დექსამეტამფეტამინი</li>
<li>კრისტალი</li>
<li>&nbsp;კათი</li>
<li>ნიკოტინი</li>
<li>სინთეზური კათინონები</li>
</ul>
&nbsp;
ბეტელის ხვეულა
 ბეტელის კაკალის გამოყენების ყველაზე გავრცელებული მეთოდია მისი დაჭრა თხელ ზოლებად და გახეხილი ცაცხვის (ფხვნილის) ან დაქუცმაცებული ზღვის ნიჟარების ბეტელის ფოთოლში მოთავსება. ფოთოლში ამგვარად მოთავსებული ეს ინგრედიენტები ცნობილია, როგორც ბეტელის ხვეულა &nbsp;(betel quid), ბეტელის კაკლის საღეჭი, ბეტელის საღეჭი, ბეტელის პანი (betel pan) ან ბეთელ პაანი (betel paan) (ინდოეთი).3&nbsp;
 გემოს გაუმჯობესების მიზნით ბეტელის ხვეულები ასევე შეიძლება შეიცავდეს თამბაქოს და სხვა დანამატებს, როგორიცაა მიხაკი, კარდამონი, მუსკატი, ქოქოსი, შაქარი, სიროფი და ხილის ექსტრაქტები.3
 ზოგჯერ არეკას კაკალს, ბეტელის ფოთლის გარდა, ასევე ახვევენ რუბიასებრი მცენარის ფოთოლში (Mitrogyna speciosa), მუსკატის ხის (Myristica fragrans) ან წიწაკის მცენარეში, რომელიც გამოიყენება კავაში (Piper methysticum).
 კულტურული პრაქტიკა
 ბეტელის კაკალის ღეჭვა მნიშვნელოვანი კულტურული პრაქტიკაა სამხრეთ და სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიასა და წყნარი ოკეანის ზოგიერთ რეგიონში. ბეტელის კაკალი ტრადიციულად მნიშვნელოვან როლს ასრულებდა სოციალურ წეს-ჩვეულებებში, რელიგიურ და კულტურულ რიტუალებში.3
 სხვა ქვეყნებში გადასახლებულმა ამ რეგიონების წარმომადგენელთა ნაწილმა განაგრძო ბეტელის კაკლის ღეჭვის კულტურული პრაქტიკა.3
 ბეტელის კაკალის ეფექტები
&nbsp;
ნებისმიერი ტიპის ფსიქოაქტიური ნივთიერების მოხმარება ყოველთვის გარკვეულ რისკთანაა დაკავშირებული და მისი მიღებისას მნიშვნელოვანია სიფრთხილის გამოჩენა.
&nbsp;
ბეტელის კაკალი ყველა ადამიანზე განსხვავებულად ზემოქმედებს და ის დამოკიდებულია:&nbsp;
<ul>
<li style="text-align: justify;">ადამიანის ზომაზე, წონასა და ჯანმრთელობის მდგომარეობაზე</li>
<li style="text-align: justify;">&nbsp;არის თუ არა ადამიანი მიჩვეული მის მოხმარებას</li>
<li style="text-align: justify;">მოიხმართ თუ არა სხვა ფსიქოაქტიურ ნივთიერებებს დაახლოებით იგივე დროს</li>
<li style="text-align: justify;">მოხმარებული ნივთიერების რაოდენობაზე</li>
<li style="text-align: justify;">ფსიქოაქტიური ნივთიერების სიძლიერეზე (ფსიქოაქტიურ ნივთიერებებში განსხვავდება პარტიების მიხედვით).</li>
</ul>
&nbsp;
ბეტელის კაკალის ეფექტები ბოლომდე გამოკვლეული არაა და საჭიროა შემდგომი კვლევები. თუმცა, ბეტელის კაკალის მოხმარების გამოცდილების მქონე ადამიანები შემდეგ ეფექტებს აღწერენ:
&nbsp;
<ul>
<li>მოდუნება, ბედნიერების შეგრძნება</li>
<li>სიფხიზლის შეგრძნება</li>
<li>სწრაფი გულისცემა და პალპიტაცია</li>
<li>მაღალი არტერიული წნევა</li>
<li>სახის სიწითლე და სითბოს შეგრძნება</li>
<li>ოფლიანობა 3</li>
</ul>
ბეტელის კაკალის პირველად მოხმარების შემთხვევაში ან თუ მოხმარების გამოცდილების მქონე ადამიანი მიიღებს მას დიდი რაოდენობით ან ძლიერ პარტიას, შეიძლება იგრძნოს შემდეგი ეფექტები:
<ul>
<li style="text-align: justify;">&nbsp;ხელის კანკალი4&nbsp;</li>
<li style="text-align: justify;">თავბრუსხვევა</li>
<li style="text-align: justify;">კუჭის გაღიზიანება, დიარეა, ღებინება</li>
<li style="text-align: justify;">ფსიქოზი5</li>
</ul>
&nbsp;
 ხანგრძლივი ეფექტები
 ბეტელის კაკალის რეგულარულმა მოხმარებამ საბოლოოდ შეიძლება გამოიწვიოს:&nbsp;
<ul>
<li>კბილებისა და ღრძილების გაუფერულება, ზოგჯერ მათი მოწითალო-მოყავისფროდ შეფერვა</li>
<li>პირის ღრუს წყლულები და ღრძილების ანთება</li>
<li>პირის ღრუს კიბო ან სუბლორწოვანი ფიბროზი (სიმსივნისწინა მდგომარეობა)</li>
<li>კუჭის წყლული</li>
<li>გულის დაავადება6</li>
<li>ბეტელის კაკალის გაზრდილი რაოდენობით მოხმარება იგივე ეფექტის მისაღებად</li>
<li>ბეტელის კაკალზე დამოკიდებულება</li>
<li>ფინანსური, სამსახურეობრივი და სოციალური პრობლემები</li>
</ul>
&nbsp;
<h5> ბეტელის კაკლის სხვა ფსიქოაქტიური ნივთიერებებთან ერთად მოხმარება</h5>
<h5 style="text-align: justify;">ბეტელის კაკლის სხვა ფსიქოაქტიურ ნივთიერებებთან - მათ შორის ურეცეპტოდ გაცემულ ან დანიშნულ მედიკამენტებთან ერთად მოხმარების ეფექტი შეიძლება არაპროგნოზირებადი და საშიში იყოს და შესაძლოა გამოიწვიოს:</h5>
<h5 style="text-align: justify;">ბეტელის კაკალი + თამბაქო: მნიშვნელოვნად ზრდის პირის ღრუს კიბოს განვითარების რისკს.3</h5>
&nbsp;
დახმარების მიღება
 თუ ბეტელის კაკალის მოხმარება გავლენას ახდენს თქვენს ჯანმრთელობაზე, ოჯახზე, ურთიერთობებზე, სამსახურზე, სკოლაზე, ფინანსებსა და ცხოვრების სხვა სიტუაციებზე, ან თუ თქვენ ღელავთ თქვენს საყვარელ ადამიანზე, შეგიძლიათ დახმარება და მხარდაჭერა მიიღოთ.
&nbsp;
<a href="https://www.facebook.com/dancewithmandala/photos/%EF%BF%BD-%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%90%E1%83%A1-%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%EF%BF%BD/236993603716120/">სათემო ალიანსი - მანდალა&nbsp;</a>
ფენტანილის, ამფეტამინის აღმოსაჩენი ჩხირის და Marquis, Liebermann და Mecke რეაგენტების მისაღებად დაუკავშირდით ორგანიზაცია მანდალას.
&nbsp;
<a href="https://docs.google.com/spreadsheets/d/1nbotUg3UzApbdzPhlKzjIW4dJAQ2zuyn/edit#gid=2120176361">ადიქტოლოგიური სერვისების ჩამონათვალი</a>
ჩვენს სიაში შეგიძლიათ იპოვოთ საჭირო მომსახურება თქვენს რეგიონში.&nbsp;
&nbsp;
<a href="https://altgeorgia.ge/ka/">ალტერნატივა ჯორჯია</a> სიგმა-ს აპარატებიდან ფენტანილის ჩხირისა და &nbsp;Marquis, Liebermann, და Mecke-ის რეაგენტების მისაღებად მიმართეთ ალტერნატივა ჯორჯიას.
&nbsp;
მისამართი:
ნუცუბიძის ქ. #14ა, ოფისი #2
0177 თბილისი, საქართველო
&nbsp;
ტელეფონი:
(+995 32) 239 1166/239 6699
ადიქტოლოგიური სერვისების შესახებ დამატებითი ინფორმაციის მისაღებად დაუკავშირდით ალტერნატივა ჯორჯიას &nbsp;
ბიბლიოგრაფია
1. &nbsp; &nbsp; International Agency for Reserrch on Cancer. Betel-quid and Areca-nut Chewing and Some Areca-nut-derived Nitrosamines.2004.
2. &nbsp; &nbsp; Gupta P &amp; Ray C. Epidemiology of betel quid usage. Annals of the Academy of Medicine Singapore 2004;33:31-6.
3. &nbsp; &nbsp; World Health Organization. Review of areca (betel) nut and tobacco use in the Pacific: a technical report.; 2012.
4. &nbsp; &nbsp; Hafeman D Hibibul A Islam T &amp; Louis E. Betel quid: Its tremor‐producing effects in residents of Araihazar, Bangladesh. Journal of the International Parkinson and Movement Disorder Society. 2005;21(4).
5. &nbsp; &nbsp; Huang Z Xioa B Wan X Li Y &amp; Deng H. Betel nut indulgence as a cause of epilepsy. Seizure 2003;12:406-8.
6. &nbsp; &nbsp; Bhat S Blank M Balster R Nichter M &amp; Nichter M. Areca Nut Dependence Among Chewers in a South Indian Community Who Do Not Also Use Tobacco. Addiction. 2010;105(7):1303&ndash;10.

სტიმულატორები

სტიმულატორები თავის ტვინსა და სხეულს შორის კავშირს/ურთიერთქმედებას აჩქარებენ. მათი მოქმედების შედეგად ადამიანმა შეიძლება თავი უფრო ფხიზლად, თავდაჯერებულად და ენერგიულად იგრძნოს. მან ასევე შეიძლება გამოიწვიოს შფოთვა, აგრესია ან პარანოია. ასევე შეუძლიათ შფოთვის, აგრესიის ან პარანოიის გამოწვევა.  გავრცელებულ სტიმულატორებს შორისაა მეტამფეტამინი (კრისტალი), ამფეტამინები, კოკაინი, ნიკოტინი და კოფეინი.

ბეტელის კაკალი

ზრუნვა, პრევენცია და ადამიანის უფლებები